Öncelikle bir sosyolog olarak laiklik kavramını açıklamak istiyorum. Sosyolojik açıdan laiklik; dinî inançların bireyin vicdanına bırakıldığı, toplumsal düzenin ise akıl, bilim ve hukuka dayalı olarak şekillendiği; böylece farklı inanç ve yaşam tarzlarının bir arada var olmasına olanak sağlayan, bireysel özgürlükler ile toplumsal çoğulculuğu güvence altına alan bir ilke ve toplumsal örgütlenme biçimidir.
Laiklik, özünde din ve devlet işlerinin ayrılması, bireyin inanç özgürlüğünün güvence altına alınmasıdır. Yani laiklik ne dindarlıkla ne de dinsizlikle ilgilidir. Ancak günümüzde sıkça “laiklik = çıplaklık” gibi bir algıyla karşılaşırız. Peki bu neden böyle?
! Türkiye gibi modernleşme sürecini Batı’ya yönelerek yaşamış toplumlarda laiklik, sadece devlet düzeni değil, Batılı yaşam tarzı ile de özdeşleşti. Batı imgesinde kadınların daha açık giyinmesi öne çıktığı için, laiklik “açık giyinmek” ile sembolleşti.
! Kadın bedeni, toplumsal değerlerin en görünür alanıdır. Başörtüsü, etek boyu, mayo gibi konular; aslında bireysel tercihler iken, “laik mi, muhafazakâr mı?” tartışmalarının simgesi haline getirildi.
! Medya, laikliği uzun yıllar “özgür yaşam tarzı” ile tanıttı ama bunu çoğunlukla bar, gece hayatı ya da bikini gibi görsellerle sundu. Bu da laiklik-çıplaklık eşleştirmesini güçlendirdi.
! Bazı dini çevreler, laikliği toplumsal ahlakın çözülmesiyle özdeşleştirerek “açıklık” üzerinden eleştirdi. Böylece kitlelerin zihninde laiklik “ahlaki gevşeme” ile aynılaştırıldı.
! Laiklik aslında hem örtünme hem açılma özgürlüğünü kapsar. Fakat tartışmalarda sadece “açılma” kısmı öne çıkarıldığı için laiklik, tek yönlü ve eksik bir biçimde algılanmaya başlandı.
Kısacası laiklik ile çıplaklık arasında doğrudan bir bağ yoktur. Bu özdeşleştirme, tarihsel modernleşme deneyimlerinden, sembolik çatışmalardan ve ideolojik söylemlerden kaynaklanır. Oysa laiklik, bireyin istediği gibi inanma, düşünme ve giyinme hakkını savunur. Yani insanlar kendi hayat pencerelerinden laikliği yorumlamaktadır. Günümüzde laikliğin bu şekilde anlaşılması da bunun en iyi göstergesidir.
