Bugün “sosyoloji” dediğimiz bu bilimin adını ilk koyan kişi kimdi, biliyor musun?
Cevap: Auguste Comte.
Kendisi sadece bir filozof değil, aynı zamanda sosyolojinin isim babası ve ilk sistematik kurucusudur.
Kimdir Bu Comte?
- 📅 1798’de Fransa’da doğdu.
- Fransız Devrimi’nin ardından gelen kaos ortamında büyüdü.
- Bu düzensizliğe karşı “toplumu bilimsel yöntemlerle anlamalıyız” dedi.
Ve böylece “sosyoloji” kelimesini ilk defa kullandı.
Socius (toplum) + Logos (bilim) = Sosyoloji
Toplumu Bir Bilim Gibi İncelemek
Comte’a göre, tıpkı fizik veya kimya gibi toplum da doğa yasalarıyla işler.
Yani insanlar rastgele davranmaz;
Toplumda gözlemlenebilir kalıplar vardır ve bu kalıplar bilimsel olarak incelenebilir.
Bu düşünceye “Pozitivizm” denir.
Pozitivizm Nedir?
Pozitivizm, sadece gözlem ve deneyle doğrulanabilen bilgiye güvenmeyi savunur.
Comte der ki:
“Metafizik spekülasyonları bırakın.
Bilimsel bilgi üretin.”
Yani sosyoloji, felsefe gibi soyut olmamalı;
Gözlenebilir ve ölçülebilir olmalı.
Toplumun Gelişme Aşamaları: Üç Hal Yasası
Comte’a göre toplumlar 3 evreden geçer:
- Teolojik Aşama → Olaylar tanrılara ve doğaüstü varlıklara bağlanır.
- Metafizik Aşama → Daha soyut güçlere (kader, doğa, ruh) inanılır.
- Pozitif Aşama → Artık sadece bilim ve gözlem ön plandadır.
Comte, kendi dönemini “pozitif aşamaya geçiş” dönemi olarak görür.
Comte’un Bugüne Katkısı Ne?
- Sosyolojiyi bağımsız bir bilim olarak tanımladı.
- Bilimsel yöntem kullanımını savundu.
- “Toplum rastgele değil, incelenebilir bir düzene sahiptir.” fikrini yaydı.
📌 Kısacası:
Auguste Comte, “Toplum bilimsel olarak incelenebilir” diyerek sosyolojinin yolunu açtı.
Bugün sosyal sorunlara daha derin ve sistematik bakabiliyorsak, bu onun attığı temellere dayanıyor.